W ostatnich badaniach naukowych zwrócono uwagę na skuteczność i bezpieczeństwo terapii skojarzonej nivolumab (Nivo) z ipilimumabem (Ipi) jako pierwszej linii leczenia u starszych pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca (NSCLC). Nivolumab, będący inhibitorem punktu kontrolnego PD-1, oraz ipilimumab, inhibitor CTLA-4, działają synergistycznie, stymulując odpowiedź immunologiczną organizmu na nowotwór. Badanie przeprowadzone w Japonii obejmowało 57 pacjentów w wieku 75 lat i starszych, którzy otrzymali tę terapię w latach 2020-2022. Wyniki dostarczają istotnych informacji na temat zastosowania Nivo-Ipi w praktyce klinicznej, szczególnie w kontekście starzejącego się społeczeństwa.
Wyniki badania: odpowiedzi na terapię i przeżywalność
Ogólny wskaźnik odpowiedzi na terapię wyniósł 42,1%, a wskaźnik kontroli choroby osiągnął 73,6%. Mediana czasu wolnego od progresji choroby (PFS) wyniosła 7,1 miesiąca, natomiast mediana całkowitego czasu przeżycia (OS) wyniosła 14,1 miesiąca. Interesującym wynikiem jest to, że pacjenci, którzy doświadczyli działań niepożądanych związanych z terapią, mieli dłuższe PFS i OS. Mediana PFS wyniosła 11,7 miesiąca w grupie z działaniami niepożądanymi, w porównaniu do 2,8 miesiąca w grupie bez działań niepożądanych. Podobnie, mediana OS wyniosła 20,4 miesiąca w grupie z AEs, w przeciwieństwie do 9,0 miesiąca w grupie bez AEs. Te wyniki sugerują, że wystąpienie działań niepożądanych może być korzystnym wskaźnikiem rokowania w tej populacji pacjentów.
Profil bezpieczeństwa: działania niepożądane i ich zarządzanie
Badanie zwróciło uwagę na bezpieczeństwo terapii, w tym na częstość występowania działań niepożądanych. Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi były: zapalenie płuc, podwyższenie poziomu enzymów wątrobowych (AST i ALT), niewydolność nadnerczy oraz zapalenie jelita grubego. Zgłoszono 14 przypadków zapalenia płuc, z czego 7 miało stopień 3-4. Pomimo tych działań niepożądanych, nie odnotowano żadnych zgonów związanych z leczeniem, a większość pacjentów dobrze reagowała na standardową opiekę wspomagającą. 35,1% pacjentów doświadczyło działań niepożądanych stopnia 3-4, co sugeruje, że leczenie jest w większości dobrze tolerowane, zwłaszcza u starzejącej się populacji.
Dyskusja: implikacje kliniczne i przyszłe kierunki badań
Wyniki tego badania podkreślają skuteczność terapii Nivo-Ipi w populacji pacjentów w wieku 75 lat i starszych, co jest istotne w kontekście rosnącej liczby pacjentów w tej grupie wiekowej z NSCLC. Warto zauważyć, że pomimo zwiększonego ryzyka działań niepożądanych, terapia ta może prowadzić do lepszych wyników klinicznych. Wskazania do stosowania Nivo-Ipi w tej grupie wiekowej mogą przyczynić się do poprawy wyników leczenia, a także do lepszego zrozumienia wpływu działań niepożądanych na przeżywalność pacjentów. W przyszłości konieczne są większe badania prospektywne, aby potwierdzić te wyniki oraz zbadać czynniki, które mogą wpływać na skuteczność terapii u starszych pacjentów.
Podsumowanie: znaczenie terapii Nivo-Ipi w praktyce klinicznej
Podsumowując, terapia skojarzona nivolumab z ipilimumabem wykazuje obiecujące wyniki w leczeniu pacjentów w wieku 75 lat i starszych z niedrobnokomórkowym rakiem płuca. Chociaż występuje ryzyko działań niepożądanych, to korzyści z terapii w postaci dłuższego czasu przeżycia oraz lepszej odpowiedzi na leczenie czynią ją wartościową opcją terapeutyczną w tej populacji. Wzrost liczby pacjentów w tej grupie wiekowej z rakiem płuca podkreśla potrzebę dalszych badań w celu optymalizacji leczenia i zapewnienia najlepszej opieki pacjentom starszym.
Bibliografia
Endo Satoshi, Imai Hisao, Mouri Atsuto, Tsukamoto Kasumi, Masaki Kenji, Hashimoto Kosuke, Miura Yu, Shiono Ayako, Yamaguchi Ou, Nakagawa Junichi, Kaira Kyoichi, Kobayashi Kunihiko and Kagamu Hiroshi. Efficacy and safety of first-line nivolumab plus ipilimumab treatment in elderly patients (aged ≥ 75 years) with non-small cell lung cancer. Journal of Cancer Research and Clinical Oncology 2025, 151(1), e286-e293. DOI: https://doi.org/10.1007/s00432-025-06089-x.
